Viêm ruột là một nhóm bệnh lý tác động đến hệ tiêu hóa, bao gồm viêm ruột cấp tính do nhiễm trùng và các bệnh viêm ruột mãn tính như viêm loét đại tràng và bệnh Crohn. Bệnh gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Tìm hiểu về bệnh viêm ruột
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, viêm ruột là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại ống tiêu hóa, chủ yếu ở ruột non và ruột già. Đây không phải là một bệnh duy nhất mà là thuật ngữ chung mô tả nhiều tình trạng viêm khác nhau trong hệ tiêu hóa. Viêm ruột có thể do nhiễm trùng (vi khuẩn, virus, ký sinh trùng), bệnh tự miễn hoặc phản ứng viêm mãn tính như trong bệnh viêm ruột (IBD), bao gồm bệnh Crohn và viêm loét đại tràng.
Nguyên nhân gây viêm ruột có thể từ nhiều yếu tố khác nhau, trong đó các nhóm nguyên nhân chính bao gồm:
- Nhiễm trùng: Vi khuẩn (Salmonella, Shigella, E. coli, Campylobacter), virus (Norovirus, Rotavirus), ký sinh trùng (Giardia, Entamoeba histolytica).
- Rối loạn miễn dịch: Một số bệnh tự miễn như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng là những dạng viêm ruột mãn tính, trong đó hệ miễn dịch tấn công nhầm vào niêm mạc ruột.
- Tác nhân vật lý và hóa học: Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), hóa trị, xạ trị hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại có thể dẫn đến viêm đường ruột.
- Chế độ ăn uống và lối sống: Ăn uống không hợp vệ sinh, sử dụng thực phẩm nhiễm khuẩn, lạm dụng rượu bia và căng thẳng kéo dài cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm ruột.
Bệnh viêm ruột có triệu chứng gì?
Viêm ruột là một bệnh lý với các triệu chứng có thể thay đổi tùy theo nguyên nhân và vị trí viêm trong hệ tiêu hóa. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm:
Đau bụng
Đau bụng là triệu chứng chính của viêm ruột, có thể từ mức độ nhẹ đến nặng. Trong bệnh Crohn, đau thường xuất hiện ở vùng bụng dưới bên phải, trong khi viêm loét đại tràng gây đau dọc theo khung đại tràng. Cơn đau có thể tăng lên sau khi ăn hoặc khi có nhu động ruột. Đau có thể giống như co thắt, ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ của bệnh nhân.
Tiêu chảy
Tiêu chảy là triệu chứng phổ biến của viêm ruột, đặc biệt trong các trường hợp bệnh mãn tính. Viêm loét đại tràng có thể làm phân lẫn máu và chất nhầy, trong khi bệnh Crohn gây tiêu chảy có mủ do tổn thương niêm mạc ruột non. Tiêu chảy kéo dài có thể dẫn đến mất nước và rối loạn điện giải nghiêm trọng.
Sốt
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cũng cho biết thêm, sốt là một phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với viêm. Bệnh nhân viêm ruột, đặc biệt trong giai đoạn bùng phát, có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao. Nếu sốt kéo dài, đó có thể là dấu hiệu của biến chứng nhiễm trùng hoặc viêm lan rộng trong ruột. Sốt kèm theo đổ mồ hôi đêm, ớn lạnh, mệt mỏi cũng là các triệu chứng thường gặp. Sốt cao kèm theo đau bụng dữ dội có thể là dấu hiệu của viêm phúc mạc hoặc thủng ruột, cần được cấp cứu kịp thời.
Đầy hơi và chướng bụng
Viêm trong đường ruột có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, dẫn đến tích tụ khí trong ruột và gây cảm giác đầy hơi, chướng bụng. Triệu chứng này gặp trong cả viêm ruột cấp tính và mãn tính, gây khó chịu cho bệnh nhân.
Mệt mỏi
Mệt mỏi là một dấu hiệu thường gặp trong bệnh viêm ruột, đặc biệt là trong các đợt tái phát. Nguyên nhân có thể là do mất nước, tiêu chảy, ăn uống kém và tình trạng viêm kéo dài.
Sụt cân
Người bệnh viêm ruột mạn tính có thể bị sụt cân do giảm khả năng hấp thu dưỡng chất, tiêu chảy kéo dài hoặc ăn uống kém. Viêm mãn tính cũng khiến cơ thể tiêu hao năng lượng nhiều hơn, dẫn đến sụt cân mặc dù chế độ ăn không thay đổi.
Nhận diện sớm các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, sốt, mệt mỏi và sụt cân có thể giúp bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị kịp thời, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
