Rối loạn tiêu hóa là tình trạng phổ biến mà bất kỳ ai cũng có thể gặp phải, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Ở mức độ nhẹ, bệnh gây khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, nhưng nếu trở nặng, rối loạn tiêu hóa có thể tác động đáng kể đến sức khỏe. Vậy làm thế nào để chữa rối loạn tiêu hóa nhanh chóng tại nhà và cần lưu ý những gì khi áp dụng?
Nguyên nhân gây ra rối loạn tiêu hóa
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, rối loạn tiêu hóa thường xảy ra khi hệ tiêu hóa bị bất thường về cấu trúc hoặc chức năng, như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản, hoặc viêm đại tràng.
Hệ tiêu hóa thực hiện quá trình chuyển đổi thức ăn thành dưỡng chất, bắt đầu từ miệng đến ruột già. Khi quá trình này bị gián đoạn, tình trạng rối loạn tiêu hóa có thể phát sinh do các nguyên nhân sau:
- Chế độ ăn uống: Sử dụng thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, ăn uống không điều độ, hoặc tiêu thụ các chất gây hại cho hệ tiêu hóa.
- Uống nhiều rượu bia: Làm tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa và phá vỡ cân bằng pH trong dạ dày.
- Bệnh lý tiêu hóa: Các bệnh như viêm loét dạ dày, tá tràng, hoặc viêm đại tràng là nguyên nhân phổ biến.
- Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột: Lạm dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc giảm đau làm giảm lợi khuẩn và tăng vi khuẩn có hại, ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột.
- Chế độ sinh hoạt: Thường xuyên căng thẳng, thiếu ngủ cũng là yếu tố góp phần gây rối loạn tiêu hóa.
Các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa
Trước khi áp dụng các biện pháp chữa rối loạn tiêu hóa tại nhà, việc nhận biết các dấu hiệu đặc trưng là rất quan trọng để can thiệp kịp thời. Một số triệu chứng điển hình bao gồm:
- Cảm giác khó chịu, căng tức bụng sau bữa ăn.
- Buồn nôn hoặc nôn mửa.
- Ợ hơi, ợ nóng thường xuyên.
- Đau bụng âm ỉ, không rõ nguyên nhân.
- Chán ăn, ăn uống không còn ngon miệng.
- Rối loạn đại tiện, có thể bị táo bón hoặc tiêu chảy, dẫn đến mất nước và mệt mỏi.
Cách điều trị rối loạn tiêu hóa tại nhà
Để giảm nhẹ các triệu chứng rối loạn tiêu hóa tại nhà, bạn có thể thử những cách sau:
Dùng men tiêu hóa
Men tiêu hóa giúp phân hủy thức ăn hiệu quả hơn, hỗ trợ cơ thể hấp thu dưỡng chất và giảm các triệu chứng khó chịu. Ngoài ra, men tiêu hóa còn bổ sung enzyme, giúp giảm viêm ruột và cải thiện tình trạng hội chứng ruột kích thích.
Thực phẩm tốt cho đường ruột
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cũng cho biết thêm, bổ sung thực phẩm có lợi cho hệ tiêu hóa như giấm táo, trà bạc hà, trà xanh, trà gừng vào chế độ ăn hàng ngày. Những thực phẩm này giúp giảm đầy hơi, đau bụng và cải thiện hệ tiêu hóa.
Bổ sung chất xơ
Chế độ ăn giàu chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón và duy trì sự ổn định của hệ tiêu hóa. Các thực phẩm như gạo lứt, các loại đậu, yến mạch, trái cây và rau xanh sẽ hỗ trợ hiệu quả cho tiêu hóa.
Trái cây tốt cho đường ruột
Thay vì ăn trái cây chứa nhiều fructose như xoài và lê, bạn nên ăn cam, quýt, bưởi, chuối. Những trái cây này giúp hệ tiêu hóa dễ dàng hấp thụ, tránh đầy hơi và hỗ trợ sự phát triển của lợi khuẩn.
Uống đủ nước
Nước đóng vai trò quan trọng trong việc làm mềm phân, giúp chất thải di chuyển dễ dàng qua hệ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón. Hãy đảm bảo uống đủ nước trong suốt cả ngày.
Phương pháp phòng ngừa rối loạn tiêu hóa
Rối loạn tiêu hóa có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, bạn có thể phòng ngừa tình trạng này thông qua những thói quen sinh hoạt sau:
Sử dụng chất béo lành mạnh
Để bảo vệ hệ tiêu hóa, hãy thay mỡ động vật bằng dầu thực vật. Đây là nguồn chất béo lành mạnh, tốt cho sức khỏe đường ruột.
Tránh thực phẩm có hại cho đường ruột
Hạn chế các thực phẩm gây hại như:
Đồ uống có cồn, caffeine, và nhiều đường như rượu, bia, đồ uống có ga, cà phê.
Thực phẩm chứa nhiều đường và chất béo như bánh ngọt, bánh quy, bơ, sữa nguyên kem.
Ăn ít gia vị
Các món ăn cay nóng hoặc nhiều gia vị có thể làm trầm trọng thêm tình trạng rối loạn tiêu hóa. Hạn chế sử dụng gia vị sẽ giúp giảm các triệu chứng như tiêu chảy và đau dạ dày.
Ăn chậm, nhai kỹ
Ăn chậm và nhai kỹ giúp thức ăn được nghiền nhỏ, giảm gánh nặng cho dạ dày và ruột, giúp quá trình tiêu hóa dễ dàng hơn và ngăn ngừa tình trạng đầy bụng, khó tiêu.
Kiểm soát căng thẳng
Căng thẳng kéo dài sẽ làm chậm quá trình tiêu hóa và gây khó chịu cho dạ dày. Hãy chú ý đến chất lượng đời sống tinh thần, tránh để căng thẳng quá mức, từ đó giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa và hội chứng ruột kích thích.
