Viêm họng là một vấn đề hô hấp phổ biến ở trẻ em, thường gây ra cảm giác khó chịu và nóng rát trong họng. Nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như viêm phế quản, viêm phổi và viêm xoang. Bài viết này sẽ tìm hiểu nguyên nhân và hướng dẫn cách xử lý khi trẻ mắc viêm họng.
Tìm hiểu về viêm họng ở trẻ
Viêm họng ở trẻ em là gì?
Cô Nguyễn Thị Thắm – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, viêm họng là phản ứng tự nhiên của cơ thể để bảo vệ chống lại các tác nhân gây hại. Khi viêm diễn ra ở mức độ nghiêm trọng, nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các cơ quan khác.
Viêm họng xảy ra khi họng bị ảnh hưởng bởi virus, vi khuẩn, chấn thương, dị vật hoặc hóa chất độc hại. Tình trạng này thường dẫn đến sưng tấy, đau rát và đỏ ở khu vực cổ họng, gây khó khăn trong việc hít thở và nuốt thức ăn.
Trẻ em, do hệ miễn dịch còn yếu và hệ hô hấp chưa phát triển đầy đủ, dễ bị tấn công hơn so với người lớn. Bên cạnh đó, trẻ nhỏ thường rất hiếu động và có thể vô tình nuốt phải dị vật, gây ra tình trạng viêm họng.
Nguyên nhân viêm họng ở trẻ em
Các nguyên nhân phổ biến gây viêm họng ở trẻ em bao gồm:
- Sự xâm nhập của virus và vi khuẩn.
- Viêm họng do kích thích: do niêm mạc họng bị tổn thương do khô hoặc ho nhiều.
- Dị vật mắc kẹt trong họng, như mảnh đồ chơi, hạt trái cây hoặc xương cá.
- Nuốt phải hóa chất độc hại.
- Rối loạn hệ miễn dịch (hiếm gặp).
- Các bệnh lý liên quan khác, chẳng hạn như viêm tai giữa hoặc áp xe nướu.
- Tâm lý: Trẻ em bị căng thẳng và lo lắng có thể có nguy cơ viêm họng cao hơn.
Triệu chứng viêm họng ở trẻ em
Viêm họng thường xuất hiện với các triệu chứng như:
- Ho kèm theo cảm giác ngứa ngáy và đau rát ở họng, có thể có hoặc không có đờm.
- Họng sưng đỏ khi được kiểm tra.
- Ban đầu có thể ít ho, nhưng sau 2-3 ngày, tần suất ho có thể tăng, đặc biệt là vào ban đêm và gần sáng.
- Nghẹt mũi và chảy nước mũi trong.
- Sốt cao kéo dài từ 5-7 ngày, có thể đột ngột xuất hiện.
- Nổi hạch ở cổ hoặc gần hàm.
Một số trẻ cũng có thể nôn, khàn giọng, chán ăn, quấy khóc hoặc cảm thấy mệt mỏi.
Viêm họng ở trẻ được điều trị như thế nào?
Theo dõi tại nhà
Cô Trương Thị Thanh Nga – Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM, khi trẻ có dấu hiệu viêm họng, phụ huynh nên cho trẻ nghỉ học để theo dõi sức khỏe và ngăn ngừa lây lan bệnh cho các trẻ khác. Cần chú ý theo dõi các triệu chứng liên quan đến tiểu tiện, đại tiện, ăn uống và hoạt động vui chơi của trẻ.
Phụ huynh nên ghi lại thời gian và triệu chứng bất thường của trẻ để cung cấp thông tin cho bác sĩ khi cần thiết. Trong thời gian này, hãy đảm bảo môi trường sống của trẻ sạch sẽ, thoáng mát và ấm áp.
Can thiệp y khoa
Nếu trẻ dưới 3 tháng tuổi xuất hiện triệu chứng viêm họng kèm theo sốt, cần đưa bé đến bác sĩ nhi khoa ngay để được thăm khám kịp thời và ngăn ngừa tình trạng xấu đi. Phụ huynh nên chú ý đến các dấu hiệu nguy hiểm như trẻ ngủ li bì, bỏ bú, sốt kéo dài trên 38 độ C, khó mở miệng, khó nuốt, chảy nước dãi, sưng cổ, hoặc thở khò khè, khó thở.. Nếu triệu chứng không cải thiện sau 48 giờ, trẻ cần được khám ngay.
Việc điều trị viêm họng phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh; không phải trường hợp nào cũng cần kháng sinh. Thông thường, viêm họng là phản ứng tự bảo vệ của cơ thể và thường điều trị bằng thuốc co mạch và hạ sốt. Kháng sinh sẽ chỉ được chỉ định bởi bác sĩ sau khi thăm khám.
Chăm sóc cho trẻ bị viêm họng
Khi trẻ bị viêm họng, cần thực hiện các biện pháp chăm sóc như sau:
- Uống nước ấm: Giúp làm dịu họng. Trẻ có thể uống nước ép trái cây, nước chanh mật ong hoặc ăn trái cây để bổ sung vitamin. Trẻ dưới 6 tháng nên bú sữa mẹ hoàn toàn để cung cấp dinh dưỡng và tăng cường miễn dịch.
- Làm mát cổ họng: Dùng khăn mát để xoa dịu.
- Sử dụng máy phun sương: Máy phun sương giúp duy trì độ ẩm cho không khí, giảm tình trạng đau rát và khô họng. Cần đảm bảo vệ sinh máy thường xuyên để tránh vi khuẩn sinh sôi.
- Thuốc giảm đau: Các thuốc như acetaminophen hoặc ibuprofen có thể hỗ trợ giảm đau, nhưng nên sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Súc miệng nước muối sinh lý: Giúp cải thiện triệu chứng viêm họng.
- Thuốc xịt họng: Chọn thuốc xịt có thành phần thảo dược tự nhiên như mật ong, bạc hà, húng chanh cho trẻ. Cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ trước khi sử dụng.
