Viêm xoang không chỉ gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe, thậm chí có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Dựa vào vị trí của các xoang bị viêm, bệnh được chia thành nhiều loại khác nhau. Dưới đây là tổng hợp các dạng viêm xoang phổ biến cùng nguyên nhân gây bệnh để bạn tham khảo.
Tìm hiểu về bệnh viêm xoang
Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, xoang là các hốc rỗng chứa không khí, nằm trong khối xương sọ mặt, xung quanh vùng mũi. Dựa vào vị trí, xoang được chia thành các loại chính như xoang trán, xoang sàng, xoang bướm và xoang hàm. Chúng có vai trò giảm tác động của ngoại lực lên vùng đầu, mặt và hỗ trợ phát âm.
Lớp niêm mạc trong hốc xoang giúp tăng diện tích biểu mô hô hấp, tạo độ ấm và ẩm cho không khí khi đi vào cơ thể. Do có cấu tạo thông với mũi, xoang dễ bị viêm, đặc biệt khi niêm mạc mũi bị viêm nhiễm, phù nề, gây tắc lỗ thông xoang và dẫn đến viêm xoang.
Nguyên nhân gây ra viêm xoang
Nhiều yếu tố có thể góp phần gây viêm xoang, bao gồm:
- Virus, vi khuẩn, nấm mốc,…
- Các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, bụi bẩn,…
- Polyp mũi.
- Ô nhiễm không khí.
- Bơi lội hoặc lặn trong thời gian dài.
- Di chuyển bằng máy bay thường xuyên.
- Lạm dụng thuốc xịt mũi.
- Dị tật bẩm sinh ở mũi.
- Hút thuốc lá thường xuyên,…
Các dạng viêm xoang thường gặp
Viêm xoang hàm
Xoang hàm là khoang rỗng lớn nhất trong hệ thống xoang, nằm ở hai bên má và hướng về cánh mũi. Nguyên nhân phổ biến gây viêm xoang hàm thường liên quan đến các vấn đề răng miệng. Triệu chứng thường gặp:
- Chảy dịch mũi ở khe mũi hoặc nghẹt mũi.
- Dịch mũi có mùi hôi khó chịu.
- Đau nhức hai bên má, đặc biệt khi ấn vào vùng rãnh giữa mũi và má.
Viêm xoang sàng
Xoang sàng là nhóm xoang nhỏ nằm giữa hốc mắt và mũi, có tỷ lệ mắc bệnh cao. Viêm xoang sàng có thể chia thành:
- Viêm xoang sàng trước.
- Viêm xoang sàng sau.
- Viêm cả hai xoang sàng.
Triệu chứng điển hình: nghẹt mũi, chảy dịch mũi, đau nhức sống mũi, đau tức hốc mắt, giảm khứu giác. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây biến chứng như u nhầy, nhiễm trùng mắt, viêm màng não, áp xe não, huyết khối xoang hang.
Viêm xoang trán
Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, xoang trán nằm trong xương trán, gần vùng đầu lông mày. Viêm xoang trán thường đi kèm viêm xoang sàng trước. Do vị trí cao hơn các xoang khác, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như:
- Sổ mũi, nghẹt mũi, đau đầu kéo dài.
- Nếu không điều trị kịp thời, có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, thủng màng nhĩ, viêm não, áp xe não, viêm màng não mủ, huyết khối tĩnh mạch xoang hang, đe dọa tính mạng.
Viêm xoang bướm
Xoang bướm nằm sâu trong khoang mũi, ngay dưới nền sọ, gần động mạch cảnh và dây thần kinh thị giác. Viêm xoang bướm khó phân biệt với các loại viêm xoang khác do có triệu chứng tương tự:
- Đau nhức đỉnh đầu, hốc mắt, lan ra sau gáy.
- Chảy dịch mũi màu trong, xanh nhạt hoặc vàng, kèm nghẹt mũi.
- Suy giảm khứu giác và thị lực.
- Hôi miệng do dịch chảy ngược xuống họng.
Viêm đa xoang
Viêm đa xoang xảy ra khi nhiều xoang bị viêm cùng lúc, thường do nhiễm khuẩn lây lan giữa các xoang. Người có sức đề kháng yếu hoặc cấu trúc mũi bất thường dễ mắc bệnh.
Triệu chứng phổ biến:
- Dịch mũi có màu vàng hoặc xanh, đôi khi kèm mủ hoặc máu.
- Đau nhức lan rộng từ mắt, trán, thái dương đến đỉnh đầu và sau gáy.
- Suy giảm khứu giác, thị lực.
- Sốt nhẹ, ăn không ngon.
- Dịch chảy xuống họng, gây khó chịu và kích thích khạc nhổ.
Phương pháp điều trị và phòng ngừa viêm xoang
Việc điều trị viêm xoang phụ thuộc vào mức độ bệnh và nguyên nhân gây viêm. Bác sĩ thường chỉ định thuốc giảm đau, kháng sinh để kiểm soát triệu chứng, với liệu trình kéo dài từ 3 – 14 ngày. Trong trường hợp điều trị nội khoa không hiệu quả, phẫu thuật có thể được thực hiện để làm sạch xoang, loại bỏ polyp hoặc điều chỉnh vách ngăn mũi bị lệch.
Để phòng ngừa viêm xoang, cần hạn chế tiếp xúc với người mắc cảm cúm, giữ vệ sinh tay sạch sẽ và giữ ấm cơ thể. Tránh môi trường ô nhiễm, khói thuốc, bụi bẩn để giảm nguy cơ kích ứng niêm mạc mũi. Nếu có cơ địa dị ứng, nên tránh tiếp xúc với phấn hoa, lông thú cưng và các yếu tố kích thích khác.
Ngoài ra, sử dụng máy tạo độ ẩm, vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý và hạn chế bơi lặn quá lâu cũng giúp giảm nguy cơ viêm xoang. Khi có triệu chứng kéo dài như nghẹt mũi, sổ mũi, cần thăm khám sớm để được điều trị kịp thời. Đeo khẩu trang khi ra ngoài giúp bảo vệ đường hô hấp khỏi tác nhân gây bệnh.
