Phúc mạc có vai trò bao bọc và bảo vệ các cơ quan trong ổ bụng. Vì vậy, bất kỳ tổn thương hay viêm nhiễm nào xảy ra tại đây đều là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm phúc mạc và các phương pháp điều trị bệnh.
Tìm hiểu về phúc mạc
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM, trước khi tìm hiểu về viêm phúc mạc, bạn cần nắm rõ khái niệm “phúc mạc là gì”. Phúc mạc là màng thanh mạc lớn nhất trong cơ thể, có chức năng bao bọc các cơ quan trong ổ bụng và hố chậu.
Phúc mạc bao gồm hai phần: phúc mạc thành (bao quanh thành bụng) và phúc mạc tạng (bao quanh các cơ quan nội tạng). Giữa hai lá phúc mạc này là một không gian gọi là ổ phúc mạc, chứa một ít thanh dịch giúp giảm ma sát giữa các cơ quan.
Phúc mạc có diện tích rộng, tương đương với diện tích da của toàn bộ cơ thể, và đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng:
- Bảo vệ cơ quan nội tạng: Phúc mạc như một lớp bảo vệ vững chắc, giúp các cơ quan trong ổ bụng tránh được tổn thương và duy trì cấu trúc ổn định.
- Hỗ trợ di chuyển của ruột: Thanh dịch trong ổ phúc mạc giúp ruột dễ dàng di chuyển, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất.
- Kháng khuẩn: Khi có sự xâm nhập của vi khuẩn hoặc tác nhân gây bệnh, mạc nối của phúc mạc giúp tăng cường đề kháng và ngăn chặn sự lan rộng của nhiễm trùng.
- Dự trữ mỡ: Phúc mạc cũng đóng vai trò dự trữ mỡ, cung cấp năng lượng khi cần thiết và giúp bảo vệ cơ quan nội tạng khỏi va chạm, đồng thời giữ ấm cho cơ thể.
Tìm hiểu về viêm phúc mạc
Viêm phúc mạc là tình trạng nhiễm trùng lớp phúc mạc, thường do các nguyên nhân sau:
- Viêm phúc mạc nguyên phát: Thường do vi khuẩn xâm nhập, có thể từ đường máu, bạch huyết hoặc các nguồn nhiễm trùng khác.
- Viêm phúc mạc thứ phát: Thường là biến chứng của các bệnh lý ngoại khoa trong khoang màng bụng, như viêm loét dạ dày, viêm mật hoại tử, biến chứng sau phẫu thuật ổ bụng, chấn thương ổ bụng,…
- Một số nguyên nhân khác: Suy giảm miễn dịch, viêm phúc mạc hóa học, và các tác nhân khác cũng có thể gây viêm phúc mạc.
Triệu chứng nhận biết viêm phúc mạc
Theo Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM, ngoài câu hỏi “viêm phúc mạc là gì?”, bệnh nhân cũng rất quan tâm đến các triệu chứng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Dưới đây là những triệu chứng thường gặp của viêm phúc mạc:
- Đau bụng: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất và rất đặc trưng của bệnh, tuy nhiên, vị trí đau có thể khác nhau tùy vào nguyên nhân gây viêm phúc mạc.
- Sốt.
- Khó chịu ở bụng.
- Nôn hoặc buồn nôn.
- Mệt mỏi, huyết áp thấp, tim đập nhanh.
- Da tái, vã mồ hôi, tay chân lạnh.
- Tiêu chảy hoặc bí đại tiện.
- Khát nước hoặc tiểu ít.
Đối với bệnh nhân đang thực hiện thủ thuật lọc dịch qua màng bụng, triệu chứng có thể bao gồm dịch lọc ra máu đục, có sợi lợn cợn hoặc mùi lạ tại vị trí ống thông.
Tình trạng viêm phúc mạc có nguy hiểm không?
Viêm phúc mạc là một căn bệnh nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiễm trùng máu, gây sốc và tổn thương các cơ quan trong cơ thể, cuối cùng có thể dẫn đến tử vong.
Dưới đây là một số biến chứng có thể xảy ra:
- Mất nước, rối loạn điện giải trong cơ thể.
- Áp xe ổ bụng.
- Dính phúc mạc và gây tắc ruột.
- Nhiễm trùng máu.
- Hôn mê: Chất độc tích tụ trong cơ thể và di chuyển vào hệ tuần hoàn, tác động đến não, gây rối loạn chức năng não và dẫn đến hôn mê.
- Suy đa cơ quan.
- Sốc nhiễm trùng.
- Trong các trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể dẫn đến tử vong.
Phương pháp điều trị viêm phúc mạc
Các phương pháp điều trị viêm phúc mạc thường được áp dụng bao gồm:
- Sử dụng thuốc kháng sinh: Phương pháp này giúp ngừng nhiễm khuẩn và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Tùy vào mức độ bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định loại kháng sinh và thời gian sử dụng phù hợp.
- Phẫu thuật dẫn lưu ổ áp xe qua da: Giúp kháng khuẩn hiệu quả hơn. Trong các trường hợp nghiêm trọng như vỡ dạ dày, bác sĩ có thể phẫu thuật loại bỏ mô bị nhiễm trùng.
- Các phương pháp điều trị bổ sung như truyền dịch tĩnh mạch, giảm đau, và nếu cần, bệnh nhân có thể phải thở oxy hoặc truyền máu.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ về phúc mạc và viêm phúc mạc, cùng với các giải pháp điều trị bệnh. Đây là tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, đòi hỏi can thiệp sớm để phòng ngừa biến chứng.
