Muối đóng vai trò thiết yếu trong hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể. Tuy nhiên, việc thừa hoặc thiếu muối đều có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Vậy vì sao cần duy trì sự cân bằng muối trong cơ thể và làm thế nào để thực hiện điều đó hiệu quả?
Vì sao cần cân bằng muối trong cơ thể?
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, muối là một loại gia vị quen thuộc, gần như không thể thiếu trong mỗi bữa ăn hàng ngày. Thành phần chính của muối là natri clorua. Khi được đưa vào cơ thể, dù chỉ với một lượng nhỏ, natri vẫn giữ vai trò thiết yếu trong việc truyền dẫn xung thần kinh, điều khiển hoạt động cơ bắp, đồng thời tham gia vào các chức năng của não bộ, hệ tiêu hóa và bài tiết.
Do đó, việc duy trì cân bằng muối trong cơ thể là rất cần thiết để đảm bảo nồng độ natri luôn ổn định, tránh tình trạng dư thừa có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Mỗi ngày cơ thể cần bao nhiêu muối là đủ?
Cơ thể hấp thu natri chủ yếu qua muối ăn và các thực phẩm chứa natri. Theo tỷ lệ quy đổi tham khảo, mỗi 1g muối ăn tương đương khoảng 400mg natri. Ngoài muối tinh, các loại gia vị quen thuộc như bột ngọt, bột canh, hạt nêm, nước mắm, nước tương,… cũng chứa một lượng natri nhất định. Vì thế, lượng muối nạp vào cơ thể không chỉ đến từ muối trực tiếp mà còn từ nhiều nguồn khác nhau trong khẩu phần ăn hàng ngày.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo lượng natri tối thiểu cần thiết cho người trưởng thành dao động trong khoảng 200 – 500mg/ngày, tương đương 0.5g – 2g muối mỗi ngày. Về ngưỡng tối đa:
- Trẻ dưới 1 tuổi: không quá 1g muối/ngày.
- Trẻ dưới 7 tuổi: không vượt quá 3g muối/ngày.
- Trẻ trên 7 tuổi và người trưởng thành: nên giới hạn ở mức không quá 5g muối/ngày.
Dấu hiệu và cách cải thiện khi cơ thể bị thiếu muối
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cho biết, không chỉ dư thừa muối gây hại cho sức khỏe, thiếu muối hay hạ natri cấp tính cũng rất nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Thiếu muối có thể do khẩu phần ăn nhạt, vận động quá sức, hoặc thiếu khoáng chất.
Dấu hiệu thiếu muối
Thiếu muối, hay hạ natri cấp tính, làm giảm nhanh lượng natri trong cơ thể. Tụt huyết áp là dấu hiệu phổ biến, dẫn đến chóng mặt, xây xẩm, và nếu không cấp cứu kịp thời, có thể gây tổn thương não, gan, thận. Các triệu chứng khác bao gồm co cơ, chuột rút, buồn nôn, và mệt mỏi. Hạ natri nặng có thể gây mất ý thức, hôn mê hoặc tử vong.
Cách cân bằng muối khi thiếu
- Uống đủ nước: 1 – 1.5 lít/ngày để tránh loãng natri.
- Điều chỉnh thuốc lợi tiểu: Giảm đào thải natri, thay đổi liều theo chỉ định bác sĩ.
- Theo dõi chế độ ăn: Bổ sung muối hoặc ăn thực phẩm giàu natri như hải sản, rau bina, trứng, sữa chua.
- Bổ sung muối: Sử dụng viên uống hoặc truyền tĩnh mạch natri theo chỉ định bác sĩ.
Dấu hiệu và cách cải thiện khi cơ thể bị thừa muối
Dư thừa muối trong cơ thể là nguyên nhân chính gây ra các bệnh lý như huyết áp cao, tim mạch, đột quỵ, sỏi thận và suy thận. Vì vậy, phát hiện sớm các dấu hiệu dư thừa muối và điều chỉnh kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe.
Dấu hiệu dư thừa muối trong cơ thể
Một số dấu hiệu phổ biến khi cơ thể dung nạp quá nhiều muối:
- Khát nước thường xuyên: Cơ thể cần nhiều nước để đào thải muối dư thừa qua đường tiết niệu.
- Đau nhức xương khớp: Dư thừa muối có thể làm giảm canxi, gây loãng xương và đau khớp.
- Đầy hơi, khó tiêu: Thực phẩm chứa nhiều muối khiến dạ dày làm việc vất vả hơn, dẫn đến cảm giác đầy bụng và khó tiêu.
- Phù nề: Dư muối gây tích tụ nước trong cơ thể, dễ nhận thấy qua phù nề ở tay, chân, mặt và bụng.
- Đi tiểu nhiều: Muối thừa khiến cơ thể cần bài tiết nhiều, nước tiểu có màu vàng sẫm do chứa nhiều natri.
Phương pháp cải thiện
Để giảm lượng natri dư thừa, bạn cần thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt hàng ngày như:
- Hạn chế thức ăn chế biến sẵn: Tránh thức ăn nhanh, đồ hộp, mì gói, và đồ ăn vặt.
- Kiểm soát lượng muối: Không dung nạp quá 5g muối/ngày. Hạn chế sử dụng gia vị muối, bột ngọt, bột nêm và nước chấm.
- Chọn sản phẩm ít natri: Kiểm tra hàm lượng natri trên bao bì thực phẩm.
- Uống đủ nước: Giúp cơ thể đào thải muối hiệu quả hơn, đặc biệt khi có dấu hiệu dư muối.
Việc cân bằng muối trong cơ thể rất quan trọng để duy trì sức khỏe. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường liên quan đến thừa hoặc thiếu muối, hãy thăm khám bác sĩ để được tư vấn và điều chỉnh sinh hoạt kịp thời.
