Khó thở khi ngồi không phải là một căn bệnh, mà là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Tình trạng này có thể xảy ra đột ngột hoặc do các tác động mạnh. Vậy nguyên nhân gây khó thở khi ngồi là gì và làm thế nào để khắc phục?
Khó thở khi ngồi được gây ra bởi nguyên nhân nào?
Theo Cô Nguyễn Thị Thắm – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, khó thở khi ngồi là tình trạng người bệnh cảm thấy hụt hơi hoặc khó thở khi đang ngồi hoặc sau khi ngồi nghỉ ngơi sau vận động. Nếu hiện tượng này xảy ra đột ngột trong thời gian ngắn, gọi là cấp tính. Nếu khó thở kéo dài và phát triển từ từ theo thời gian, gọi là mạn tính.
Khó thở khi ngồi có thể do bạn vận động quá mức, làm việc nặng, hoặc chơi thể thao. Tình trạng này thường tự hết sau thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, khó thở khi ngồi có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng, bao gồm:
Hen suyễn: Bệnh lý mạn tính xảy ra khi đường thở bị viêm, dẫn đến khó thở, thở hụt, đặc biệt sau vận động, kèm theo ho, đau tức ngực, và khó ngủ.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD): Thường liên quan đến hút thuốc lá, gây thở ngắn, thở dốc, và đau tức ngực. Bệnh này tiến triển theo thời gian và có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm phổi: Do nấm, vi khuẩn, hoặc virus tấn công phổi, gây khó thở, đau tức ngực, ho, và sốt. Viêm phổi có thể nghiêm trọng nếu không được điều trị sớm.
Tràn khí màng phổi: Khi không khí bất thường xuất hiện giữa phổi và màng phổi, làm giảm chức năng của phổi. Nguyên nhân có thể do chấn thương hoặc các bệnh lý về đường hô hấp. Triệu chứng bao gồm khó thở và đau tức ngực.
Bệnh lao: Lao là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến phổi. Các triệu chứng bao gồm:
- Khó thở và đau tức ngực ngày càng nghiêm trọng khi ngồi.
- Mệt mỏi, cảm giác ớn lạnh và sốt.
- Ho khan hoặc có đờm, đôi khi ho ra máu khi bệnh kéo dài.
- Chán ăn và sụt cân.
Thiếu máu: Thiếu máu có thể dẫn đến khó thở khi ngồi, đặc biệt khi tình trạng thiếu máu nghiêm trọng. Các triệu chứng đi kèm có thể bao gồm da xanh xao, chóng mặt, hoa mắt, và mệt mỏi. Để cải thiện, cần thay đổi chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi và có thể cần bổ sung thuốc hoặc truyền máu theo chỉ định của bác sĩ.
Bệnh tim mạch: Cô Trương Thị Thanh Nga – Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cũng cho biết thêm, các bệnh lý tim mạch như hẹp van hai lá, hở van tim, thông liên nhĩ, nhồi máu cơ tim, và suy tim có thể gây khó thở khi ngồi. Cần tham khảo bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Rối loạn lo âu: Rối loạn lo âu thường gặp ở người từ 30 – 40 tuổi, với tỷ lệ cao hơn ở nữ giới. Tình trạng này gây ra cảm giác lo lắng quá mức, thở gấp và khó thở dù đang nghỉ ngơi, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Khắc phục tình trạng khó thở khi ngồi
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây khó thở khi ngồi, các biện pháp can thiệp sẽ khác nhau. Đầu tiên, nếu bạn gặp tình trạng khó thở với cường độ và tần suất ngày càng tăng, hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám. Sau khi có kết quả kiểm tra, bác sĩ sẽ đưa ra các phương án điều trị phù hợp. Đồng thời, bạn cũng nên chú ý:
- Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và cân nặng: Duy trì chế độ ăn uống cân đối và hợp lý, giữ trọng lượng cơ thể trong mức bình thường. Nếu bạn bị thừa cân hoặc béo phì, hãy tuân thủ theo chỉ dẫn của chuyên gia để thực hiện chế độ giảm cân hiệu quả, điều này có thể giúp cải thiện tình trạng khó thở.
- Với bệnh lý về phổi: Nếu khó thở do bệnh phổi, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa hô hấp về các liệu pháp, bài tập hoặc chương trình phục hồi chức năng phổi. Luyện tập kỹ năng hít thở cũng có thể giúp cải thiện chức năng phổi.
- Với bệnh lý tim mạch: Những người mắc bệnh tim mạch cần thực hiện phục hồi chức năng tim theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để hỗ trợ điều trị và cải thiện tình trạng sức khỏe.
