Khi gặp phải tiêu chảy, việc duy trì một chế độ dinh dưỡng là điều quan trọng nhất để đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra thuận lợi. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin về thực phẩm nên ăn và nên kiêng khi bị tiêu chảy, giúp cho việc lựa chọn thực phẩm phù hợp cho người bệnh trở nên dễ dàng hơn.
Nguyên nhân phổ biến gây ra tiêu chảy
Dược sĩ CK1 Lý Thanh Long – hiện đang giảng dạy tại Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng không đều, thường đi kèm đau bụng do rối loạn tiêu hóa. Có nhiều nguyên nhân gây ra tiêu chảy, bao gồm:
- Nhiễm vi sinh vật gây hại: Ký sinh trùng, vi khuẩn, virus có thể khiến ruột bị viêm nhiễm, gây tiêu chảy. Các vi khuẩn như Salmonella, Clostridium thường tồn tại trong thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
- Thực phẩm và môi trường kém vệ sinh: Thực phẩm không an toàn và điều kiện sinh hoạt không vệ sinh có thể tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển và gây ra tiêu chảy.
- Dị ứng thực phẩm: Một số người có cơ địa dị ứng với lactose trong sữa có thể gặp phải tiêu chảy sau khi tiêu thụ.
- Rối loạn vi sinh vật trong ruột: Việc sử dụng thuốc kháng sinh có thể làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi trong ruột, gây ra tiêu chảy.
- Các nguyên nhân khác như viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích cũng có thể gây ra tiêu chảy.
Người bị tiêu chảy nên ăn gì?
Việc ăn uống không vệ sinh là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy, vì vậy câu hỏi về chế độ ăn uống luôn được nhiều người quan tâm. Trong trường hợp tiêu chảy, việc chọn thực phẩm dễ tiêu hóa là quan trọng nhất. Cơm trắng, cháo trắng và bánh mì trắng là những lựa chọn tốt, giúp cơ thể hấp thụ và tiêu hóa dễ dàng. Chuối, táo, và ổi là các loại trái cây được khuyến khích, nhưng nên hạn chế trái cây chua hoặc giàu chất xơ. Trong khẩu phần ăn, thịt heo và thịt gà là lựa chọn tốt, nên chọn phần thịt nạc và tránh thịt đỏ. Sữa chua và các sản phẩm sữa lên men giúp cải thiện hệ tiêu hóa và có thể kết hợp với trái cây để bổ sung dinh dưỡng. Hạn chế gia vị và dầu mỡ trong khẩu phần ăn cũng giúp giảm cảm giác thèm ăn vặt.
Người bị tiêu chảy cần kiêng ăn gì?
Theo Thầy Nguyễn Văn Đạt – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, sau khi đã tìm hiểu về chế độ ăn uống phù hợp khi mắc tiêu chảy, điều quan trọng tiếp theo là biết những thực phẩm nào nên tránh để hỗ trợ quá trình phục hồi. Dưới đây là một số loại thực phẩm cần hạn chế khi bị tiêu chảy:
- Thực phẩm nhiều dầu mỡ và các món chiên xào có thể làm tăng kích thích ruột và kéo dài tình trạng tiêu chảy.
- Bánh kẹo ngọt và thực phẩm giàu đường cũng nên giảm thiểu vì chúng có thể kích thích đường ruột.
- Thức ăn sống hoặc chưa chín chứa nhiều vi khuẩn có thể làm tăng tình trạng tiêu chảy.
- Rau củ quả giàu xơ cần hạn chế vì chúng có thể khiến ruột hoạt động quá mức và gây tiêu chảy nghiêm trọng hơn.
- Sữa chứa lactose không nên dùng vì có thể gây dị ứng và làm tăng tình trạng tiêu chảy.
- Thức ăn cay, nóng có thể làm tăng động ruột và cảm giác khó chịu.
- Rượu bia và các đồ uống có cồn nên hạn chế vì chúng có thể khiến tình trạng tiêu chảy trở nên nghiêm trọng hơn.
Cần lưu ý gì khi chăm sóc người bị tiêu chảy
Để giúp cơ thể phục hồi sau khi mắc tiêu chảy, có những biện pháp sau đây:
- Bổ sung đủ nước bằng cách uống nước lọc, nước khoáng, hoặc nước bù khoáng để ngăn ngừa tình trạng kiệt sức do mất nước.
- Hạn chế làm việc quá sức và tăng cường thời gian nghỉ ngơi để giúp cơ thể hồi phục.
- Đảm bảo ăn uống đủ bữa để cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể.
- Uống các loại trà ấm như trà hoa cúc, trà gừng để làm dịu dạ dày và ruột, giúp kiểm soát nhu động ruột và giảm cảm giác đau bụng.
- Giữ vệ sinh sạch sẽ khu vực toilet và nhà tắm để tránh lây nhiễm.
- Luôn sử dụng thực phẩm đã nấu chín và hạn chế sử dụng thực phẩm chế biến sẵn hoặc đồ ăn đóng hộp.
- Bắt đầu với các thực phẩm dạng lỏng và dần dần chuyển sang các món ăn đặc để cơ thể thích nghi dần với thức ăn.
- Chia nhỏ khẩu phần ăn để giảm áp lực lên dạ dày và ruột.
- Hạn chế vận động mạnh và thể thao, thay vào đó có thể vận động đi bộ nhẹ để tránh cảm giác uể oải do ngồi hoặc nằm lâu.
