Viêm ruột thường xảy ra chủ yếu tại vùng ruột non, gây ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa và có thể dẫn đến suy giảm nếu không được điều trị kịp thời. Các biểu hiện đặc trưng của bệnh này giúp người bệnh nhận biết và đưa ra quyết định đi thăm khám và điều trị.
Phân loại bệnh viêm ruột
Theo Cô Lê Anh Đào – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, viêm ruột là kết quả của sự xâm nhập của vi khuẩn hoặc virus vào đường ruột, gây viêm nhiễm. Ban đầu, tình trạng này thường bắt đầu ở vùng ruột non trước khi lan sang các khu vực khác của đường tiêu hóa.
Có hai dạng cơ bản của viêm ruột: viêm loét đại tràng và viêm ruột từng vùng Crohn.
Viêm loét đại tràng:
Viêm loét tại vùng đại tràng: Tập trung chủ yếu ở vùng sát hậu môn.
Viêm loét đại tràng xích ma: Xảy ra ở vị trí gần cuối của phần đại tràng.
Viêm đại tràng bên trái: Ảnh hưởng đến phần đại tràng bên trái và đại tràng bên dưới.
Viêm loét đại tràng toàn phần: Lan rộng khắp khu vực đại tràng.
Viêm đại tràng cấp tính: Tình trạng viêm nhiễm lan rộng đồng thời ở khắp khu vực đại tràng.
Viêm ruột từng vùng Crohn:
Tác động chủ yếu vào vùng hồi tràng và đại tràng, gây ra các triệu chứng như đau và suy nhược cơ thể, đôi khi nguy hiểm đến tính mạng.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ra viêm ruột
Nguyên nhân
Viêm ruột thường xuất phát từ vi khuẩn hoặc virus từ thực phẩm, xâm nhập vào cơ thể và tấn công ruột non, gây sưng tấy và viêm nhiễm. Sự suy giảm của hệ miễn dịch, rối loạn tự miễn, hoặc tổn thương từ xạ trị cũng có thể gây viêm ruột.
Yếu tố tăng nguy cơ
Di truyền, dinh dưỡng, tuổi tác, và giới tính đều có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc viêm ruột.
Di truyền: Có thành viên trong gia đình mắc viêm ruột có thể tăng nguy cơ mắc bệnh cho cá nhân.
Dinh dưỡng: Sử dụng lượng protein từ thịt động vật vượt quá mức có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm ruột.
Tuổi tác: Người dưới 35 tuổi thường có nguy cơ cao hơn mắc bệnh.
Giới tính: Cả nam và nữ đều có nguy cơ, nhưng tỷ lệ mắc bệnh có thể khác nhau giữa nam và nữ.
Chất kích thích: Hút thuốc lá có thể tăng nguy cơ mắc viêm ruột, đặc biệt là trong viêm loét đại tràng.
Ngoài ra, theo Thầy Nguyễn Văn Đạt – Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cho biết, các yếu tố khác như nguồn nước uống, biến đổi khí hậu, và tác dụng phụ của một số loại thuốc cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ viêm ruột.
Phương pháp phòng ngừa bệnh viêm ruột
Để tránh bị viêm ruột, bạn có thể áp dụng các biện pháp vệ sinh và thay đổi lối sống như sau:
- Luôn rửa tay kỹ trước khi ăn và sau khi sử dụng nhà vệ sinh.
- Rửa tay thật sạch trước khi chuẩn bị thực phẩm hoặc nấu ăn.
- Sử dụng xà phòng hoặc sản phẩm chứa cồn để rửa tay, với nồng độ cồn ít nhất 60%.
- Hạn chế ăn thực phẩm tươi sống hoặc chưa qua chế biến kỹ.
- Tránh sử dụng các chất kích thích như thuốc lá và đồ uống có cồn, vì chúng có thể tăng nguy cơ mắc viêm ruột.
Có thể điều trị bệnh viêm ruột không?
Có hai phương pháp chính để điều trị viêm ruột hiện nay: sử dụng thuốc và phẫu thuật.
Điều trị bằng thuốc
Người bệnh ở giai đoạn không nặng thường được bác sĩ kê đơn thuốc chống viêm và ức chế miễn dịch. Quá trình điều trị cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Phẫu thuật
Viêm loét đại tràng nặng: Phẫu thuật thường được áp dụng khi viêm loét đại tràng gây biến chứng thủng hoặc hoại tử ruột. Thủ thuật này bao gồm loại bỏ đại tràng và trực tràng, sau đó gắn thêm túi da ở cuối ruột để thuận tiện cho việc đi ngoài.
Phẫu thuật nối hồi tràng hậu môn: Đối với những trường hợp không thể thực hiện phẫu thuật nối hậu môn, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật nối ống để liên kết phần ruột khỏe mạnh lại với nhau.
Mặc dù người mắc bệnh Crohn có thể gặp lại viêm ruột sau phẫu thuật, nhưng phẫu thuật vẫn được coi là phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với cả viêm đại tràng và bệnh Crohn. Mục tiêu chính của phẫu thuật là loại bỏ khu vực ruột bị viêm và kết nối phần ruột khỏe mạnh lại với nhau.
